Gleði yfir góðum snjó, hreinum og fögrum í trjánum og býr til kynjamyndir

Þvílík gleði fyrir alla krakka sem fullorðna þessi hálfs metra snjór í Reykjavík, sem féll svo undurlétt í nótt og veðrið glimrandi bjart og stillt í dag. Þetta minnir mann á bernsku manns í Skerjafirði og í Kleppsholtinu, þar sem oft varð nú tregt um samgöngur með strætó í snjóbyl, og vissulega féll þá meiri snjór í minning­unni -- kannski misminni, nema þetta sé sá mesti sem fallið hafi á einum degi síðan á 6. áratugnum, en stundum safnazt upp enn meiri snjór á fáeinum dögum áður fyrr.

En margir taka fallegar myndir í dag og njóta sín, heilu fjölskyldurnar spretta fram, í göngutúra, snjókast, með sleða eða (flestir) án. Hér var yngri dóttir hennar Sigríðar Á. Andersen dómsmálaráðherra búin að finna sér sinn stað í snjónum:

Í nótt var farið að ryðja götur í tæka tíð, en gangstéttirnar látnar vera. Í morgun voru nánast allar götur orðnar göngugötur, fyrst og fremst fólk á ferli, íslenzkt og erlent, en afar fáir bílar; þeir biðu innilokaðir á stæðum með hálfs metra snjólag ofan á sér!

En ýmsar kynjamyndir sjást í snjókomunni. Herra Davíð, biskup kaþólskra, benti mér á brjóstmyndina af fyrirrennara sínum, Marteini Meulenberg, þeim fræga,* og kvað hann hafa breytzt í egypzkan sfinx með snjóhettu yfir sér! Hér er hann:

•  (smellið á myndirnar)
•  
• Vetrarvísa (stirð fyrst, skánar svo)
•                                                               .
• Sér til snjávar, hvíts og hreins,
• hjartans lifna slögin.
• Að hanga inni´ er ei til neins,
• allir í vetrartauin !
• Fátt hefur bjargað bændum eins
• og blessuð snjóalögin.

Tvíeðli veðurfarsins á vetri var mér nefnilega hér í hug. Þannig er um gjafir Guðs: við getum líka upplifað mikla fegurð í vetrarveðrinu, jafnvel stormi, og það sem virðist fyrst og fremst "ófærð" eða fannfergi, sem tálmar ferðir okkar um landið, getur á sama tíma birt upp tilveruna í mesta skammdeginu og jafnvel verndað tún og haga bænda gegn kalskemmdum. Og mér varð hugsað til frægs kvæðis eftir skólamanninn mikla (læriföður sjálfs Jónasar Hallgrímssonar og fleiri góðra manna), þ.e. rektor Bessastaðaskóla og síðar Menntaskólans í Reykjavík: Sveinbjörn Egilsson. Hér eru fyrstu tvö erindi þess kvæðis:

Ei glóir æ á grænum lauki

Ei glóir æ á grænum lauki
       sú gullna dögg um morgunstund, 
né hneggjar loft af hrossagauki, 
       né hlær við sjór og brosir grund. 
Guð það hentast heimi fann, 
       það hið blíða
       blanda stríðu. 
Allt er gott, sem gjörði hann. 

Ei heldur él frá jökultindi
       sér jafnan eys á klakað strá, 
né nötrar loft af norðanvindi, 
       sem nístir jörð og djúpan sjá. 
Guð það hentast heimi fann, 
       það hið stríða
       blanda blíðu. 
Allt er gott, sem gjörði hann. 

 

* Hann var mikils metinn hér og í vinfengi við marga, m.a. dr. Jóni Þorkelsson þjóðskjalavörð (skáldið góða Fornólf) og fleiri skáld: séra Matthías Jochumsson, sem og Halldór Laxness og Stefán frá Hvítadal, sem báðir tóku kaþólska trú (eins og prófessor Guð­brandur rithöfundur, sonur Fornólfs), en Meulenberg var fyrsti erlendi maðurinn sem fekk hér ríkisborgararétt eftir að við urðum sjálfstæð 1918 og var vel að því kominn, sá menningarmaður.

Götupartí í Hlíðunum